Skarby Gór Świętokrz

Od Autorów

    Złoża minerałów i skał od najdawniejszych czasów były obiektem zainteresowania człowieka, a ich wydobycie i przeróbka decydowały o dostatku i poziomie życia. Tak jest do dzisiaj. Tam gdzie wydobywa się surowce, tętni życie. Gdy zakłady górnicze zaprzestają prace, życie zamiera.

    Góry Świętokrzyskie to kolebka polskiego i światowego górnictwa. Już w środkowym paleolicie, setki tysięcy lat temu, wydobywano tu krzemienie. Wędrowały one po całej Środkowej Europie jako wówczas bezcenny surowiec. Można powiedzieć: co to za kopalnie, jakieś niewielkie dołki. Ale wydobywany z tych dołków krzemień decydowało możliwości upolowania na przykład mamuta, a w konsekwencji decydował o możliwości przeżycia wielu ludzi. Cóż za sentymenty powie niejeden, ale to przecież my jesteśmy prawnukami tych dzielnych ludzi. Wyobraźmy sobie współczesnych „macho" , jak dzidą atakują słonia, a mamut przecież był kilka razy większy i ci niby „prymitywni" ludzie dawali mu radę.

    O sukcesie polowań decydowało krzemienne ostrze umocowane na szczycie dzidy, a wydobyte z dołu, prymitywnej kopalni bo kopalnia to miejsce gdzie wykopuje się surowce.

    Nie wyobrażamy sobie życia bez stali, miedzi, węgla, soli i choćby zwykłej gliny z której robi się cegły i pustaki, a w konsekwencji powstają domy, magazyny i inne obiekty.

    Górnictwo to nie głupie kopanie w dowolnym miejscu. To nadzwyczajna mądrość i doświadczenie decydujące o dobrobycie milionów ludzi. Dlatego nie tylko współczesne ale i stare górnictwo powinno być otoczone wielkim szacunkiem. To ono między innymi decydowało i decyduje nadal o rozwoju naszego Kraju.

    Stare kopalnie i pracujący w nich górnicy to dziedzictwo nauki i techniki obejmowane obecnie w całym świecie wyjątkową ochroną i coraz większą opieką. Nasz Kraj, a zwłaszcza Góry Swiętokrzyskie mają w tym dziedzictwie absolutnie jedno z najważniejszych miejsc.

    Dlatego, by uszanować naszych Pradziadków górników, którzy swoją pracę często przypłacali życiem, napisaliśmy tę książkę i oddajemy ją w Państwa ręce.

Maciej Pawlikowski

Jacek Jopowicz

Kraków - Kielce, rok 2017